Jak terminal głębokowodny wpłynie na Świnoujście? Jest raport

Plan inwestycyjny zakłada budowę terminalu kontenerowego na wschód od obecnej infrastruktury portowej Świnoujścia. Dwa nabrzeża, łącznie ponad 300 ha terenu lądowego i wodnego, tor wodny o głębokości 17 metrów, pełne zaplecze drogowe i kolejowe, a w perspektywie – nawet 2 miliony TEU rocznie. To więcej niż roczne przeładunki całego portu w Gdyni. Inwestorem jest Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście (ZMPSiŚ) oraz inwestorzy zagraniczni, partnerem – Urząd Morski. Terminal miałby ruszyć w 2029 roku. Przewidywany koszt: co najmniej 3,5 miliarda złotych.

Argumenty "za": impuls gospodarczy i infrastrukturalny

GTK ma potencjał, by stać się jednym z najważniejszych portów kontenerowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Inwestycja wiąże się m.in. z powstaniem nowych miejsc pracy, rozwojem zaplecza logistycznego i infrastruktury kolejowo-drogowej. Terminal może ożywić gospodarczo zachodniopomorską część Polski, przyciągając nie tylko towarowe strumienie z południa kontynentu oraz z portów zachodniej Europy, ale i kapitał inwestycyjny.

Argumenty "przeciw": hałas, ingerencja w przyrodę i wpływ na turystykę

Ale Świnoujście to nie tylko gospodarka. Raport nie pomija faktu, że planowana inwestycja może poważnie zakłócić układ urbanistyczny i rytm życia miasta. Wskazuje na skutki emisji hałasu i zanieczyszczeń (również wód) oraz ryzyko degradacji obszarów Natura 2000. W raporcie zauważono także możliwość spadku atrakcyjności turystycznej zarówno Świnoujścia, jak i sąsiednich Międzyzdrojów. Obawa o pogorszenie walorów krajobrazowych i obciążenie ruchem ciężarowym oraz kolejowym w szczycie sezonu to ważne kwestie dla mieszkańców tego obszaru i ich władz. Nieoczywiste pozostały też przesłanki wyboru tej a nie innej lokalizacji GTK zważywszy na kwestie dostępu transportowego (szczególnie śródlądowego), obronności, a także relacji między Terminalem a portem w Szczecinie. GTK nie jest tylko inwestycją na pięć lat. To coś, co zmieni krajobraz Świnoujścia i jego funkcjonowanie na całe pokolenia. Miasto, szczególnie jego wschodnia część, stanie się bardziej przemysłowa, zmieni się rynek pracy, powinno się też do niego dostosować ofertę edukacyjną.

Brakuje konsultacji. Brakuje uczciwego dialogu

Kluczowe we wnioskach z analizy są zarzuty dotyczące komunikacji ze strony inwestora. Autorzy raportu spotkali się z dużymi utrudnieniami w dostępie do dokumentów podstawowych, takich jak studium wykonalności, czy też szczegółowe analizy, które wiadomo, że zostały wykonane, ale są utajnione. Spotkano się także z dużą niechęcią wielu podmiotów państwowych do dzielenia się danymi i informacjami związanymi z analizą wpływu GTK na otoczenie. Miasto Świnoujście nie miało wglądu w podstawy decyzji inwestycyjnych, konsultacje społeczne były symboliczne, a polityka informacyjna ZMPSiŚ zupełnie różniła się od tej prowadzonej np. przez terminal w Gdańsku. W raporcie podkreślono, że inwestycja o takim ciężarze gatunkowym nie może być decyzją jednostronną. Wymaga dialogu, kompromisów, transparentności i oparcia się na faktach. Rekomendacje zawarte w analizie (których realizacja powierzona została prezydentowi miasta) to drogowskazy mające pomóc władzom lokalnym w realizacji działań mających na celu optymalne dążenie do nawiązania i utrzymywania konstruktywnej współpracy z inwestorami GTK. To zaś powinno skutkować minimalizacją szkód wynikających z budowy i funkcjonowania portu oraz maksymalizacją korzyści dla poszczególnych interesariuszy.

Zachęcamy do przeczytania raportu

Ten dokument w założeniu nie jest ani za, ani przeciw budowie Głębokowodnego Terminalu Kontenerowego w Świnoujściu. Służy on przedstawieniu aktualnych uwarunkowań realizacji tej inwestycji w kontekście społecznym, gospodarczym i środowiskowym. Jest zbiorem dostępnych i uzyskanych danych i informacji oraz zestawieniem wniosków ze szczegółowej ich analizy. Powinien on być punktem wyjścia do dalszych działań, mających na celu realizację GTK w sposób transparentny i w poszanowaniu wszystkich zainteresowanych stron.

Raport można pobrać TUTAJ